Wat is onzekerheid?
Ieder mens en ook ieder kind is weleens onzeker. Bijvoorbeeld als je iets nieuws moet doen en twijfelt of je het wel kunt. Dit is heel normaal. Is je kind erg onzeker, dan heeft hij waarschijnlijk minder zelfvertrouwen. Hij heeft het gevoel niet goed genoeg te zijn en denkt dat hij dingen niet kan die anderen wel kunnen.
Je kind heeft waarschijnlijk vaak negatief gedachtepatronen en dat is moeilijk om te keren. Zeg je tegen je kind dat hij het wel kan en dat hij er mag zijn, dan zal een onzeker kind dit niet geloven. Toch is het belangrijk dat je je kind helpt als hij vaak onzeker is.
Oorzaak van onzekerheid
Meestal is er geen duidelijke oorzaak te vinden als een kind onzeker is. Sommige kinderen zijn van nature nou eenmaal zelfverzekerder dan andere. Andere kinderen worden onzeker omdat ze zich niet veilig, verbonden of gewaardeerd voelen. Wordt er thuis of op school te veel verwacht van een kind: ook dat kan een kind onzeker maken. Wat de oorzaak ook is, is een kind onzeker dan kan hij in een negatieve spiraal terechtkomen. Als iets niet goed gaat, geeft hij zichzelf de schuld. Dit versterkt zijn negatieve zelfbeeld en maakt hem nog onzekerder.
Symptomen van onzekerheid
Is je kind erg onzeker, dan kan dit zich op allerlei manieren uiten. Hij is stil en teruggetrokken, kijkt de kat uit de boom, praat zachtjes en maak weinig oogcontact. Het kan ook zijn dat je kind vaak bang is om iets alleen te doen of snel boos wordt of gaat huilen als hij in een situatie komt waarin hij zich niet veilig voelt.
Vraagt je kind vaak bevestiging en past hij zich (te) vaak aan anderen aan, ook dat kan wijzen op onzekerheid. Heb je het idee dat de onzekerheid van je kind hem belemmert in zijn ontwikkeling, dan is het goed om met zijn onzekerheid aan de slag te gaan. Zo voorkom je dat hij een negatief zelfbeeld ontwikkelt. Dit betekent dat je kind op een negatieve manier naar zichzelf kijkt.
Kenmerken negatief zelfbeeld
Dit zijn mogelijke kenmerken van een negatief zelfbeeld bij een kind:
- Negatief over zichzelf praten: ‘Ik kan het niet’ of: ‘Ik ben dom’.
- Verlegen, afwachtend, geen initiatief nemen.
- Tegen dingen opzien of situaties vermijden waarin hij kan falen.
- Vaak om hulp vragen en het eng vinden om dingen alleen te doen.
- Zichzelf overschreeuwen door stoer, gek of agressief gedragen.
- Klagen over buikpijn, hoofdpijn of andere lichamelijke klachten terwijl hij niet ziek is.
Tips: zo help je een onzeker kind
Wil je je kind helpen om minder onzeker te zijn, dan zal je aan de slag moeten met zijn zelfvertrouwen. Deze tips helpen je op weg:
- Luister naar je kind. Dit doe je door écht de tijd voor hem te nemen, hem ondertussen aan te kijken en hem niet in de reden te vallen. Zo geef je je kind het gevoel dat hij belangrijk is en dat zorgt voor een boost van zijn zelfvertrouwen.
- Leer je kind dat fouten maken oké is. Dit doe je door het te benoemen, maar vooral ook door de juiste woorden te kiezen. Trekt je kind bijvoorbeeld zijn schoenen verkeerd aan, zeg dan niet: ‘Zo is het niet goed’. Zeg liever: ‘Kijk nog eens naar je schoenen.’ Laat je kind kortom zelf ontdekken wat hij anders kan doen en geef hem een compliment als hij het ‘probleem’ zelf oplost. Zo geef je hem de boodschap dat fouten maken niet erg is, maar juist leerzaam.
- Geef het goede voorbeeld. Heb je nogal de neiging om negatief over jezelf of anderen te praten en ben je zelf onzeker? Ga ermee aan de slag. Als jij zelfvertrouwen uitstraalt en positief in het leven staat, straalt dit af naar je kind. Lees ook: Hoe erg is het dat je niet (altijd) het goede voorbeeld geeft?
- Vergelijk niet. Ieder kind is anders en ontwikkelt zich in zijn eigen tempo. Vergelijk je kind dus nooit met een andere kinderen.
- Toon interesse in je kind. Laat je kind merken dat je hem belangrijk vindt. Kijk een keer mee naar een kinderfilmpje op YouTube, lees samen een boekje of geef je kind zomaar een dikke knuffel.
- Geef complimenten.Wie wordt er nu niet blij van een compliment? Let wel op dat je niet overdrijft, want daar help je je kind dan weer niet mee. Zo geef je je kind op de juiste manier een compliment.
- Stimuleer zelfstandigheid bij je kind. Je kind taken geven is goed voor zijn zelfstandigheid en zelfvertrouwen. Let wel op dat je hem niet te snel helpt, omdat het niet lukt of het te lang duurt. Dit zijn geschikte huishoudelijke klusjes per leeftijd.